Projecten
Bejaardentehuis
Een paar jaar voordat de oorlog in Oekraïne begon, kregen Petr en Dianne de wens om een bejaardenhuis te bouwen in hun dorp. Ze zagen de nood van de oudere generatie om hun heen: een pensioen wat iedere maand te weinig is om van te leven. En de mantelzorg van de Oekraïense cultuur was niet langer vanzelfsprekend. Ze begonnen met enige vorm van thuiszorg mensen te helpen en zagen ook de lange wachtlijsten in de weinige bestaande bejaardenhuizen in Oekraïne. Petro maakte een tekening van het gebouw en de projectontwikkelaar ging aan het werk...
Begin 2023 waren alle papieren en handtekeningen binnen en Petro wilde eigenlijk zo snel mogelijk beginnen met de bouw.
Hij was al druk bezig allerhande materialen, zoals balken, stenen en dakplaten te kopen, voordat de prijzen de pan uit zouden schieten. Nadat er 4 bestuursleden van SOVO in maart 2023 een bezoek hebben gebracht aan Dianne en Petro en hebben gezien en beleefd hoe de situatie momenteel is in Velyki Luchky en omgeving, kunnen wij beamen dat het verantwoord is om in de huidige oorlogssituatie in deze omgeving te gaan bouwen en willen Dianne en Petro hierbij van harte ondersteunen. Juist nu in deze oorlogssituatie is het nog duidelijker dat de ouderen in Oekraïne extra steun nodig hebben. Veel jongeren zijn gevlucht en kunnen zodoende niet voor hun ouders zorgen. Doordat de oorlog zo lang duurt, wordt de nood van de ouderen hierdoor ook steeds groter. Het is juist voor deze generatie ouderen, die een zwaar leven gekend hebben; opgroeien in naoorlogse tijd, geen vrijheid tijdens het communisme, armoede en hard werken voor een klein pensioen en nu...opnieuw oorlog.
Dit project wordt aangegaan met het doel om een goede, verzorgde oude dag voor Oekraïense bevolking te bewerkstelligen. En met de hoop op overwinning, wordt er nu al aan de toekomst van Oekraïne gebouwd!!
Het bejaardenhuis wordt op een stuk grond gebouwd, dat de evangelische kerk van het dorp heeft gekregen voor sociale projecten.
De fundering is inmiddels gelegd en begin juli is de watervoorziening aangelegd. Het water zal van zo'n 25 meter diep opgepompt worden.
Na een moment van gebed, voor zegen, bescherming, wijsheid en kracht voor dit project, legden Petro en Dianne de eerste steen op 31 juli 2023. Bijzonder moment, waar ze samen naar toe geleefd hebben....
Inmiddels komt er steeds meer info binnen over de voortgang van de bouw van het bejaardenhuis.
De eerste actie voor dit project is onze bakstenenactie. Voor 10 euro bent u een baksteen en een bijbehorend certificaat rijker en draagt u een steentje bij aan de bouw van het bejaardenhuis.
U kunt 10 euro (of een veelvoud hiervan) overmaken op SOVO Ommen NL26RABO 0348949715 o.v.v. Bakstenen
De bouwtekeningen De plek waar het bejaardentehuis moet verrijzen.
De eerste steen gelegd 31 juli 2023
Augustus 2023
De bouw vordert gestaag. Al is het met de hitte lastig voor de bouwers, maar met veel drinken en regelmatig een korte pauze in de schaduw is het vol te houden. Ondanks dat de oorlog momenteel in alle hevigheid doorgaat, gaat de bouw door. Voor Petr en de bouwvakkers juist een extra reden om een veilig onderkomen op te zetten voor de bejaarden die het nu steeds moeilijker krijgen.
Petro heeft het erg druk met op tijd alle bouwmaterialen aan te leveren....want dat moet je hier allemaal zelf regelen... als er geen officieel aannemersbedrijf aan het werk is. En dat scheelt ook in de kosten soms.
Vandaag (23 augustus) werd de extra laag beton, die rondom op de muren ligt als een balk, gemaakt. Daar gaan straks de platen op die het gebouw dicht maken. Dus plafond vormen.
En waarom we dit project beginnen verklaart het volgende verhaal. Schoonzus Nadia in Nikopol zorgt voor heel veel eenzame ouderen in hun stad en omgeving. Zij bieden met een groep vrouwen in de gemeente thuiszorg aan hen die niemand hebben als mantelzorger. Ze brachten vandaag een man vanuit het ziekenhuis naar de plek waar hij opgevangen zal worden. Geen luxe taxi met oprij-platen eraan. Een vrouw die zij kennen is bereid om hem op te nemen in haar huis en hem te verzorgen. Een verzorgingshuis- bed en incontinentie materiaal is gebracht.
Bejaardenhuizen zijn er weinig in de buurt en die zitten overvol....
Hij ligt in zijn bed, en pastor Iwan bidt voor hem: zegen hem in deze goede omstandigheden/omgeving. Geef hem geloof. Zegen Natalia en geef kracht. Nadia zegt: alles komt goed, niet huilen....
Zo kijken mensen naar elkaar om... omdat er geen plek is in een bejaardenhuis, geen mantelzorg door familie....
Soms zegt Nadia tegen ons: ik hoop dat jullie gauw een paar ouderen hier vandaan kunnen komen halen...
Ondertussen bouwen wij hoopvol verder......
30 augustus: De eerste verdieping staat. Nu is het wachten tot het materiaal voor dak geleverd kan worden.... dat betekent even een beetje rust voor Petro.
September 2023
We zijn super blij en waren vooral verrast toen bleek dat ze de hoofdweg van het centrum van ons dorp richting het bejaardenhuis aan het asfalteren waren...deze weg was behoorlijk slecht en met slalommen ontweken we de gaten... Nu lijkt letterlijk de weg naar het bejaardenhuis goed begaanbaar!!
21 september
Vandaag is er erg hard gewerkt in de bouw van het bejaardenhuis.
De betonplaten voor de verdieping waren eindelijk klaar en werden gebracht.
Dat betekende snel een team regelen. Iedereen was druk...dus Petro met 1 vriend en 1 buurjongen ( beide wel ervaring in de bouw😉) hebben vandaag in 10 uur tijd, 36 platen gelegd.
En na zo'n zware werkdag, geeft Petro toe dat het niet makkelijk is om het werk te doen, terwijl je weet dat er zoveel kapot gaat door raketten, dat er zoveel leed is. En toch zei zijn zus uit Nikopol ( Zaporizja regio) vandaag weer tegen ons: "ga door! Juist het opbouwen, het bouwen aan de toekomst hebben we nodig om het vol te houden. De hoop dat jullie straks mensen mogen opvangen , ook uit onze regio als het moet/kan, is belangrijk. "
Oktober 2023:
Inmiddels is het hout voor het dak gebracht ..
Vandaag weer verder, want de kou en regen is op komst.....
November 2023
Binnen wordt er hard gewerkt door Petro en Dima ( een vluchteling, die is opgegroeid in een kindertehuis en zijn eigen huis is door de oorlog verwoest. Hij is altijd op zoek naar werk, dus was blij met 5 dagen werk bij ons)
De bovenverdieping, het appartement voor personeel, krijgt ook vorm.
In de kou verder gewerkt aan het dak....het moet dicht voor de winter.....al is het 's nachts al onder nul en verwachten we sneeuw....
Maar we hopen dat eerst het dak af zal zijn, maar we houden ook rekening mee dat het materiaal vertraging heeft of het weer tegenzit of ...Dit hebben we in het afgelopen half jaar vaker meegemaakt. Het bouwproces heeft zo wat stress en vertraging opgelopen, maar we blijven positief en hopen dat het dak er voor de eerste sneeuwbui erop zal zitten.....
Ook het materiaal en kleur voor het dak uitgezocht en besteld.
14 december 2023
Petro zei gisteren over het bejaardenhuis : we hebben mogen bereiken wat we voor ogen hadden, het was een half jaar heel hard en intensief werken en begeleiden van de bouw. Maar we zijn dankbaar dat het dak er nu eindelijk op zit!!
En nu er een 'last' (de zorg om het dak) van zijn schouders is gevallen...komt er weer rust in Petro.
24 februari 2024
Afgelopen week is er hard gewerkt aan de bevestiging van de regenpijp van het bejaardenhuis.
En het werkt! Regen genoeg ook deze week !
Vandaag heeft Petro samen met Jan tijdelijke deuren geplaatst.
Maart 2024
Alle ramen zitten er nu in.
Er is een begin gemaakt met de aanleg van de elektriciteit.
Nu de afgoot/ regenpijp er helemaal rondom het gebouw (bijna 100 meter) erop zit, heeft Petro de afvoer ook gemaakt.
En het balkonnetje werd door een lasser bevestigd. Liza had de eer om de eerste 2 bloembakken aan het balkon te hangen.
De afvoer voor de regen is klaar en alles weer netjes !
Ook zijn er al wat bomen en struiken gepland rond het huis
April 2024
Met zomerse temperaturen heeft Petro de tuin- indeling verder afgemaakt.
En zelf heel het riolering systeem aangelegd!
De betonnen cilinders voor de riolering zijn inmiddels ook geplaatst.
Mei 2024:
Er wordt in het bejaardenhuis doorgewerkt om alle leidingen ook straks goed ondergronds te hebben liggen. De elektriciteit is aangelegd. Met het hele mooie weer doet Petro tussen de bedrijven door aan de tuin. Graszaad zullen we binnenkort kunnen zaaien.
Ook wordt de internetkabel aangelegd in het bejaardenhuis.
Het aanleggen van de elektriciteit heeft wat langer geduurd dan we planden. Maar de elektricien heeft ook wat dagen niet gewerkt. Ook omdat hij de mobilisatie wil ontwijken. Dus als de oproepmilitairen ergens in het dorp staan, dan verschuilt hij zichzelf in het gebouw of gaat naar huis. Dat is ook de realiteit. Mannen worden vaak onderweg naar hun werk aangehouden en rechtstreeks naar het legerkantoor gebracht. En velen van hen hebben ook niet meer de mogelijkheid om zelf hun spullen thuis op te halen. Een familielid brengt dan een tas naar het legerkantoor.
En de volgende etappe in het bejaardenhuis is de muren voorzien van stukwerk. Een vader en zoon uit ons dorp gaan dit werk doen en zij zijn juist blij met werk, een opdracht dicht bij huis....dat is voor hen een veilig idee qua kans om de oproepmilitairen te ontlopen....
is er een begin gemaakt met het graven van een waterput bij het bejaardenhuis.
In ons dorp hebben veel mensen probleem met goed water. Er is een bodemlaag die veel ijzer bevat. Het water is dan letterlijk licht oranje-bruin en ruikt naar roest....en het is altijd spannend als men naar water boort hier.
We hopen dat deze put goed water zal bevatten. Er stond de volgende dag 2 meter water in de put, dat is eruit gepompt om hem nog iets dieper te maken. De waterput is diep genoeg gebleken...het water komt met grote snelheid naar boven. Nog geen minuut en het steeg met 1 meter. En een aantal keer weer leeg gepompt om het water te zuiveren van het zand uit de onderste laag van de bodem.
September 2024
Momenteel worden de tussenmuren op de bovenverdieping opgebouwd en de vloerverwarming aangelegd.
Ook 's zaterdag wordt er hard gewerkt. Het werk heeft van de zomer te lang stil gestaan door tekort aan werkers en de hittegolf. Nu ligt de winter voor de deur en het doel is de verwarming voor de kou echt invalt, klaar te hebben. Dan kan er binnen verder worden gewerkt.
Alzheimerhuis
Tijdens één van onze bezoeken aan Dianne en het internaat in oktober 2011 kwam Nagy Béla, de directeur van de Diakonie van de Transcarpathian Reformed Church met zijn plan om een oud vervallen gebouw dat op zijn terrein stond, opnieuw op te bouwen en te bestemmen voor ouderen met Alzheimer. Op ditzelfde terrein stond al een bejaardentehuis en een opvanghuis voor alleenstaande moeders. In de Oekraïne worden mensen met dementie in de regel in een psychiatrische instelling gedropt wanneer ze niet meer in hun eigen woonomgeving of een bejaardentehuis zijn te handhaven. In samenwerking met Stichting Nederland voor Oekraïne zijn we begonnen aan deze omvangrijke klus. Er zijn tekeningen en een begroting gemaakt, afspraken gemaakt met Béla en de aannemer en in 2012 is men gestart met de bouw van het huis. In het huis is een kapel ingebouwd, wat het huis een christelijke identiteit geeft en waardoor de staat geen aanspraak kan maken op het gebouw. Iets wat anders zo maar zou kunnen gebeuren. Er zou op de bestaande fundering worden gebouwd, maar deze was zo slecht dat ook die vervangen moest worden. Na 5 jaar (in de Oekraïne gaat één en ander langzamer, véél langzamer en minder georganiseerd dan in Nederland) is het huis af. In de afgelopen jaren zijn er diverse bezoeken gebracht aan de Oekraïne, waarbij ook veel overleg is geweest over de voortgang van de bouw van het huis. Ook zijn er in de afgelopen jaren diverse transporten richting Beregovo gegaan met bedden, tafels, stoelen, kleding, lampen en wat er zoal aan spullen nodig is om een Alzheimerhuis in te richten. Wat er daarnaast nog nodig was, is in de Oekraïne aangeschaft. Tijdens ons bezoek in oktober 2016 is er geholpen met schoonmaken, zijn er diverse klussen geklaard en is er een lijst gemaakt met de laatste door te voeren aanpassingen. Het grootste struikelblok was het werven van personeel. Beregovo ligt tegen de Hongaarse grens aan en veel geschoolde mensen gaan in Hongarije werk zoeken, omdat de salarissen daar veel beter zijn.
De opbrengsten van de appelpluk, de markten en de paasbroden zijn de afgelopen jaren tijdens de bouw grotendeels naar dit project gegaan. Daarnaast zijn er twee benefietconcerten georganiseerd en is er een machtigingskaartenactie opgezet. De Wilde Ganzen heeft ons project gedurende het eerste anderhalf jaar ondersteund door onze financiële inbreng met 55 % te verhogen.
Het Alzheimerhuis heeft als naam: Mandulafa. Dat is Hongaars voor amandelboom. Beregovo ligt in een deel van de Oekraïne dat voorheen aan Hongarije toebehoorde en veel bewoners spreken hier nog Hongaars. We hebben ons laten inspireren tot deze naam door het Bijbelboek Prediker. De witte bloesem staat voor de ouderdom. De ouderdom komt met gebreken, maar dat betekent niet dat de ouderen hebben afgedaan, daarom staat in Prediker 12:5 dat ook al zijn er gebreken: de amandelboom zal bloeien.
Inmiddels (april 2023) draait het huis ruim 5 jaar. Er is voldoende personeel om de bewoners te verzorgen. Het huis draait op giften en de afdracht van 85% van de pensioenen van de bewoners. Stichting Nederland voor Oekraïne en SOVO hebben indertijd toegezegd om het huis gedurende 5 jaar met een vast bedrag te blijven steunen. Inmiddels is deze periode voorbij en wordt er overlegd op welke manier er nog kan worden bijgedragen aangezien er nog financiën nodig zijn om o.a. de verwarming die nu nog wordt gevoed door hout over te laten schakelen op hete lucht.
Tijdens ons bezoek aan het Alzheimerhuis is maart 2023 hebben wij gezien dat er een schuilkelder is gebouwd naast het huis. (dit was verplicht vanwege de oorlog) en dat men bezig is met de bouw van een centrale keuken bovenop de schuilkelder. Deze keuken is ten behoeve van de 3 gebouwen die op hetzelfde terrein staan: het Alzheimerhuis, een bejaardenhuis en een opvanghuis voor moeder en kind. Ook hiervoor is nog geld nodig.
Ook ondersteunen wij het pastoraat in het Alzheimerhuis financieel. Eva is twee keer per week, ong. 4‒6 uur te vinden in het tehuis. De duur van haar aanwezigheid hangt van de vraag van de zorg en van de toestand van de bewoners af.
In 2023 werden er gemiddeld 10-12 bewoners verzorgd. Het aantal is afhankelijk van de fluctuatie.
Er zijn drie bewoners (vrouwen) in een vergevorderd stadium van dementie waarvan twee mobiel zijn, wel volledig gedesoriënteerd in tijd en ruimte. De derde vrouw is bedlegerig, kan enkel met hulp overeind komen en een paar stapjes zetten. Zij is wel is staat om de omgeving waar te nemen te herkennen, af en toe is communicatie ook beperkt mogelijk.
Met hen die mobiel zijn, gaat Eva, wanneer het weer het toelaat, naar buiten.
Sterfgevallen hebben een effect op de medebewoners die van hun leefomgeving bewust zijn en daarom is het belangrijk om middels individuele of groepsgesprekken hen te ondersteunen.
Zo wordt het verzorgende personeel ook toegerust rondom sterfgevallen. Het is goed te merken dat het verzorgen van de mensen die stervende zijn, belastend is voor het verzorgend personeel wanneer zij door het ervaren van machteloosheid geconfronteerd worden met het gevoel dat zij niks kunnen doen. Met deze collega’s heeft zij dan ook gesprekken en probeert ze te laten zien dat in sommige situaties soms het meest kan betekenen wat het minst lijkt.
In sommige situaties bracht zij individuele bezoeken en hielp waarmee ze kon, bv. het oefenen van beweging waar het verzorgend personeel geen tijd voor kon maken door hun verplichtingen. Op deze manier helpt zij collega’s én bewoners.
Communicatie met de oudere bewoners wordt steeds moeilijker doordat zij steeds slechter horen.
Uit haar verslag over haar werkzaamheden:
Mijn werkzaamheden als geestelijk verzorger bestaan uit het lezen uit de Bijbel met een kort uitleg, zingen, bidden, een gesprek met de bewoners waar het mogelijk is.
Met de zgn. Pethő-methode wordt het stimuleren van de frontale kwab beoefend door al dan niet met ritmische beweging, het opzeggen van versjes en door middel van plaatjes. Deze oefeningen met de bewoners (met dementie) plan ik in vóór het middageten omdat na het eten meerdere bewoners even gaan rusten. Dan heb ik tijd en ruimte om hen te bezoeken die bedlegerig zijn, Een gesprek met het personeel vindt ook in deze tijd plaats.
Door het rooster ontmoet ik dezelfde collega’s weinig, toch wil ik voldoende ondersteuning bieden d.m.v. gesprekken omdat ik vind dat deze helpend kunnen zijn in het omgaan met communicatieproblemen, spanning en evt. frustratie op werkgebied. Ook is er ruimte om lief en leed te delen niet alleen m.b.t. werk maar ook privé; zo heb ik de gelegenheid om geestelijke ondersteuning te bieden.
Regelmatig heb ik overleg met de hoofdzuster waarin alles besproken kan worden: actuele vragen, vreugde en problemen. Het is erg belangrijk want zij allen verrichten fysiek, mentaal en geestelijk zwaar werk.
In de schuilkelder De houtkachel
Stichting Hart en Handen
Dianne en Petr Bernyk wonen in Velyki Luchky, zo'n 30 kilometer van Beregovo. Dianne is Nederlandse en getrouwd met Petr, een Oekraïner. Ze hebben 3 kinderen en zijn ontzettend actief binnen hun dorp en in de omliggende bergdorpen.
Waar zij maar kunnen ondersteunen zij de allerarmsten in hun omgeving door het uitdelen van kleding en voedselpakketten, het betalen van de gasrekening en de schoolbenodigdheden voor de kinderen.
Daarnaast hebben zij diverse projecten, zoals het opzetten van een bejaardentehuis en het bouwen van kerkjes voor de Roma.
Hun eigen stichting, Stichting Hart en Handen, wordt door ons dan ook van harte ondersteund. Sinds het uitbreken van de oorlog is het contact met Stichting Hart en Handen alleen maar toegenomen; er wordt overlegd over de in te zamelen goederen en ook de transporten worden geregeld via deze stichting.
Wanneer onze mensen van SOVO in de Oekraïne zijn, is er contact en overleg met Dianne en haar gezin en daarnaast is zij ook regelmatig in Nederland en geeft zij presentaties over haar werk in de Oekraïne.
Voor meer informatie over Stichting Hart en Handen: http://www.h2oek.com/